ĐỨC PHẬT DẠY CON NGƯỜI LÀ CHỦ NHÂN ÔNG CỦA CHÍNH MÌNH
Đức Phật phủ nhận sự hiện hữu của một đấng tạo hóa toàn quyền sinh sát, Ngài cũng không nhìn nhận một Atman bất tử và bác bỏ quan niệm trí tuệ con người có được là nhờ Thượng đế mặc khải qua Atman. Theo Ngài, những quan niệm nói trên làm hạn chế sự phát triển nhận thức và khả năng của con người. Đức Phật dạy rằng con người là chủ nhân ông của chính mình và con người đứng đầu trong các loài, vì con người mới có điều kiện để tự giải thoát cho mình và cho người ra khỏi trầm luân sanh tử. Ngài cũng chủ trương mọi người đều bình đẳng tuyệt đối khi nước mắt cùng mặn, máu cùng đỏ.
Chính Đức Phật xuất hiện trên cuộc đời này, mang thân tứ đại như chúng ta và Ngài tu hành, chứng đắc Vô thượng giác, hoằng hóa độ sanh, lợi lạc cho người. Những thành quả siêu việt của Ngài trong việc tu tập, chứng quả Vô thượng Bồ đề và mang lại lợi ích cho đời, đã nói lên sức mạnh của trí tuệ mà Đức Phật là người đầu tiên biết khai thác, sử dụng trọn vẹn. Thật vậy, với ánh sáng trí tuệ ở cội Bồ đề, Đức Phật đã phá trừ được vô minh tà kiến, chi phối hoàn toàn nội giới và ngoại giới. Đức Phật cho biết không phải chỉ có Ngài là người duy nhất có khả năng thành Phật. Theo Ngài, ai cũng bình đẳng trước chân lý, nên mỗi người là một vị Phật sẽ thành, nếu biết vận dụng trí tuệ để nắm được quy luật chi phối con người và vũ trụ.
Chính vì muốn giúp mọi người rời bỏ sự mê lầm khổ đau, Đức Phật hiện thân trên cuộc đời, chỉ dạy phương pháp khai thác tiềm năng thành Phật sẵn có của con người. Bằng trí sáng suốt vẹn toàn, Ngài thấy rõ quy luật khách quan chi phối con người và xã hội, từ đó đưa ra những lời chỉ giáo đúng đắn, hợp tình hợp lý, được nhiều người chấp nhận, tuân theo. Vì thế, trong suốt bốn mươi chín năm Đức Phật hoằng hóa độ sanh, mọi tầng lớp xã hội đã đến với Ngài. Từ vua chúa quyền uy đến những người trí thức hay giới thương gia, công nhân, thợ thuyền, ai cũng tìm được cách sống an lạc, ứng dụng được lời Phật dạy trong cuộc sống, từng bước tiếp cận chân lý, thể hiện mẫu người trí thức và đạo đức kiểu mẫu trong xã hội.
( Trích Bài thuyết pháp : Ý nghĩa Phật Đản PL. 2542 - 1998 Sách Tư tưởng phật Giáo 2 của Trưởng lão Hòa thượng Thích trí Quảng )
